Berat gecesine ait beş haslet vardır: Her önemli iş bu
gecede ayırdedilir. O gecedeki ibadetin fazileti büyüktür. İlâhi rahmet
yayılır. Mağfiret gecesidir. O gece, Resûlullah’a şefaat hakkının tamamı
verilmiştir.
Çünkü, Hz. Muhammed (s.a.v.), Şaban’ın onüçüncü gecesi
ümmeti hakkında şefaat istemiş, bu şefaatin üçte biri verilmiş, ondördüncü
gecesi yine istemiş, üçte biri daha verilmiş, onbeşinci gece yine talep etmiş,
bu gece şefaatın tamamı ihsan edilmiştir. Bu şefaatten mahrum olanlar, devenin
ürküp kaçtığı gibi Allah’tan kaçanlardır. (bk. er-Râzî ve Ebussuud Efendi
Tefsirleri, ed-Duhân Sûresi 3. ve 4. âyetlerin tefsiri; Hasan Basri Çantay,
Kur’ân-ı Hakim ve Meâl-i Kerim, İstanbul 1959, III, 904, 905)
BERAT GECESİ NELER YAPILMALIDIR?
Berat gecesi hakkında Allah Resulü şöyle buyurmuştur: “Şaban
ayının onbeşinci gecesi olduğu zaman, gecesinde ibadete kalkın. Ve o gecenin
gündüzünü oruç tutun. Çünkü o gece güneş batınca Allah Teâlâ (Keyfiyeti bizce
meçhul bir halde) dünyaya en yakın göğe inerek (o andan) fecir oluncaya kadar:
“Benden mağfiret dileyen yok mu, onu mağfiret edeyim. Benden rızık isteyen yok
mu, onu rızıklandırayım. (Bir bela ile) mübtela olan yok mu, ona kurtuluş
vereyim. Şöyle olan yok mu? Böyle olan yok mu?” buyurur.” (İbn Mâce, H. no:
1388)
Diğer bir hadiste de şöyle buyuruluyor: “Bu gece Şaban’ın
onbeşinci gecesidir. Allah Teâlâ bu gecede Beni Kelb kabilesinin koyunlarının
tüyleri sayısınca insanları Cehennem’den kurtarır. Ancak kendisine şirk
koşanların, Müslümanlara karşı kin ve düşmanlık besleyenlerin, akrabaları ile
münasebeti kesenlerin, gururlu ve kibirlilerin, ana-babasına asî olanların ve
içki içmeye devam edenlerin yüzüne bakmaz.” (Buhârî, et-Tergîb ve’t-Terhib, II,
118)
KUR’AN’IN İNDİRİLDİĞİ GECE Cenab-ı Hak, rivayete göre
Kur’an’ın Levh-i Mahfuz’dan dünyaya indirildiği Berat gecesi için Kur’an-ı
Kerim’de şöyle buyuruyor; “Apaçık Kitaba yemin olsun ki, Biz Kur’an-ı mübarek
bir gecede indirdik. Biz, gerçekten uyarıcıyız. O mübarek gecede, her hikmetli
iş katımızdan bir emirle ayırt edilir.” (Duhan, 44/1-4) Böyle bir geceyi
ganimet bilip dua, zikir ve ibadete yönelerek amel defterini zenginleştirmek,
Allah’ın kulları için bulunmaz bir fırsattır.
BERAT GECESİ YAPILACAK DUA VE İBADETLER
1. Oruç Tutmak Peygamber Efendimizin, Ramazan dışında en çok
oruç tuttuğu ay, Şâban ayı idi.
Ayşe (r.a.) şöyle dedi: “Resulullah hiç bir ayda, Şâban
ayında tuttuğu oruçtan daha fazla oruç tutmazdı. Şâban ayının tamamını oruçlu
geçirirdi.” (Müslim, Sıyâm 176; İbni Mâce, Sıyâm 30) Başka bir rivayette,
“Pek az bir kısmı hariç, Şâban ayını baştan sona oruçlu
geçirirdi.” denilmektedir. (Buhârî, Savm 52; Müslim, Sıyâm 177. Ayrıca bk. İbni
Mâce, Sıyâm 30)
2. Berat Duası; Mahmud Sami Ramazanoğlu Hazretleri, Dualar
ve Zikirler isimli kitabında Berat gecesi yapılacak duayı şöyle tarif
etmişlerdir:
“Şa’ban-ı şerîfin onbeşinci, Berât gecesi akşam namazından
sonra üç kere Yasin sûresi ve her birinin sonunda bu Berât duâsı okunacaktır.
Birinci Yâsin-i Şerîften sonra bu duâ okunurken Allah’ın saîd kullarından olmak
niyyetiyle okunacaktır. İkinci defa okunurken hayırlı ömür uzunluğu niyyetiyle
okunacaktır. Üçüncü defa okunurken kaza ve belâlardan emîn olup hayırlı rızık
için okunacaktır.”