Makale; Almanya’daki uzun süreli biyolojik çeşitlilik izleme
projesi kapsamında elde edilen bulgular sonucunda hem otlaklar, hem de çayırlık
alanlarda böcek türlerinin üçte bir oranında azaldığını ortaya koydu.
Araştırma ekibinde
yer alan Düzce Üniversitesi Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi’nden Dr. Öğretim
Üyesi Didem Ambarlı, sonuçların böcek biyolojik çeşitliliği ve ekosistem
işlevleri açısından kaygı verici olduğunu ifade etti. Benzer sonuçların
dünyanın farklı bölgelerinde farklı böcek grupları için ortaya konduğunu fakat
Türkiye’deki durumun henüz bilinmediğini söyleyen Ambarlı, yoğun tarım yapılan
alanların çevresinde benzer bir durumun beklenebileceğini, fakat ülkemizin hala
yabanıl özelliklerini koruyan ve zengin bir biyolojik çeşitlilik barındıran
geniş ormanlık ve çayırlık alanlarında da benzer bir düşüş olup olmadığı
hakkında bir bilgi olmadığını dile getirdi.
Biyolojik çeşitlilikteki böyle kritik değişimlerin anlaşılabilmesi için
uzun süreli sistematik izleme programlarına ihtiyaç olduğunu da sözlerine
ekledi.
Bugüne kadar pek çok
çalışma, küresel ölçekte bir böcek krizi yaşandığını; bazı böcek gruplarının
son 20-30 yıl içinde dünyanın farklı yerlerinde azalmakta olduğunu ortaya
koymuştu. Fakat bulguların farklı böcek gruplarına ya da popülasyon
özelliklerine genellenebilirliği tartışmalıydı. Almanya’da yapılan ve Nature
dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmanın bulgularına göre; sadece 10 yıl
içinde pek çok alanda böcek türlerinin yaklaşık üçte bir oranında azalmış
olduğu ve bu düşüşün örümcekler, kınkanatlılar, yusufçuklar gibi pek çok faklı
böcek grubunu da kapsadığı tespit edildi. Böcek kayıplarının en çok, çevresinde
yoğun tarım yapılan otlaklarda olduğu gözlenirken, ormanlarda hatta korunan
alanlarda da böcek kayıplarının söz konusu olduğu belirtildi.
2008-2017 yıllarını kapsayan çalışmada; ormanlık alanlardaki
böcek toplam kütlesinde yüzde 40 azalma belirlenirken, otlaklardaki durumun ise
daha endişe verici olduğu ifade edildi. Böcek toplam kütlesinin yüzde 60’tan
fazla azalma ile 2008 yılındaki seviyesinin yaklaşık üçte birine indiği yapışan
çalışmalarla ortaya çıkarıldı.
Dünya üzerindeki tüm hayvanlar arasında en fazla türe sahip
grup olan ve besin ağında sayısız canlı grubunun temel besinini oluşturan
böceklerin; ölü canlıların doğaya geri dönüşümü, istilacı bitkilerin kontrolü
ve tarımsal alanlarda biyolojik mücadele gibi birçok önemli işlevi bulunuyor.
Özellikle tarım ürünlerinin üretilmesindeki tozlaştırıcı görevleri nedeniyle
yüksek ekonomik öneme sahip böceklerin sayılarındaki ciddi düşüşlerin,
insanlığın ferahı açısından da kaygı verici olduğu belirtiliyor.
Düzce Üniversitesi
Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sevcan Öztemiz ise yaptığı
açıklamada, Dr. Öğretim Üyesi Didem Ambarlı’yı çalışmasından dolayı kutlayarak,
Düzce Üniversitesi’nin adının yer aldığı daha pek çok Nature makalesi
yayınlanması için çalışmalara davam ettiklerini ifade etti.